02/12/2024

Την Αλίκη Αρούχ, υπεύθυνη του Ιστορικού Αρχείου της Θεσσαλονίκης, τίμησε η Ισραηλιτική Κοινότητα της πόλης, αναγνωρίζοντας το πολύτιμο έργο της στο Αρχείο.

`Αυτό το βραβείο είναι πολύ σημαντικό για εμένα και θα ήθελα να το αφιερώσω σε όλους αυτούς που έχουν όνομα, έχουν ιστορία και μου επιτρέπουν κάθε μέρα, μέσα από τα ίχνη του πολύτιμου αρχείου μας, να μπαίνω στις ζωές τους κυριολεκτικά`. Κρατώντας στα χέρια της την τιμητική πλακέτα που μόλις είχε παραλάβει από τα χέρια του προέδρου του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος και της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης, Δαβίδ Σαλτιέλ, η υπεύθυνη του Ιστορικού Αρχείου της ΙΚΘ, Αλίκη Αρούχ, είχε ένα εγκάρδιο `ευχαριστώ` ως `αντίδωρο` όχι μόνο για το Συμβούλιο της Κοινότητας που την τίμησε, αναγνωρίζοντας το πολύτιμο έργο της στο Αρχείο, αλλά και όλους όσοι γέμισαν από νωρίς την αίθουσα του Κοινοτικού Κέντρου της ΙΚΘ, το απόγευμα της περασμένης Πέμπτης.

Καταξιωμένοι ιστορικοί, ακαδημαϊκοί των μεγαλύτερων πανεπιστημίων της χώρας, ερευνητές, μέλη της Κοινότητας πολλοί συγγενείς και φίλοι -κάποιοι μάλιστα ταξίδεψαν από μακριά γι` αυτό τον σκοπό- όλοι ήταν εκεί για να μοιραστούν τη δική τους μοναδική ιστορία με την υπεύθυνη του Ιστορικού Αρχείου της ΙΚΘ, που παρά την πολύπλοκη φύση του έργου της και τις δυσκολίες που συνεπάγεται η διαχείριση τόσο σημαντικών αρχείων, κατορθώνει ν` αναγνωρίζει την αξία κάθε λεπτομέρειας, κάθε εγγράφου, κάθε εικόνας, (υπεν)θυμίζοντάς μας ότι η μνήμη είναι το πιο ισχυρό εργαλείο για να κατανοήσουμε την ιστορία μας και να βρούμε τη θέση μας σ` αυτήν.

Θεσσαλονίκη 10/11/2024

Σήμερα η Ισραηλιτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης, ο Ελληνικός Εβραϊσμός πενθεί. Αποχαιρετά μια μεγάλη προσωπικότητα. Έναν πραγματικό φίλο.

Ο Γιάννης Μπουτάρης, ήταν ανήσυχο πνεύμα και άνθρωπος με ευρείες αντιλήψεις. Αγωνίστηκε για πολλά – στον επιχειρηματικό στίβο, στα κοινά. Ως πολίτης και ως άνθρωπος με Α κεφαλαίο. Πάντα με ήθος. Πάντα με πάθος.

Αντιμετώπιζε τους συνανθρώπους του με σεβασμό, χωρίς παρωπίδες, μακριά από διαχωριστικές γραμμές, διακρίσεις και προκαταλήψεις. Γινόταν ο ίδιος το παράδειγμα για αυτή τη στάση. Για να δείξει πως όταν κάτι το θέλουμε και πρέπει να γίνει … γίνεται.

Όντας Δήμαρχος της πόλης, μίλησε με θάρρος για όλα όσα η Θεσσαλονίκη γνώριζε αλλά δεν μιλούσε μετά τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο. Για ότι δεν έγινε και ότι έγινε σε αυτή την πόλη. Έξυσε πληγές γιατί ήξερε πως δεν μπορεί η γενέτειρα του να πάει μπροστά αν δεν γνωρίζει την ιστορία και αν δεν κοιτάξει κατάματα το παρελθόν.

Ήθελε η Πλατεία Ελευθερία να γίνει ένας τόπος μνήμης που θα αντανακλά ακριβώς αυτό. Έκανε την αρχή. Με γενναιότητα, χωρίς κομφορμισμούς.

Ήταν ένας από τους πρώτους που ενστερνίστηκε το όραμα για το Μουσείο Ολοκαυτώματος Ελλάδος και εργάστηκε ουσιαστικά για το σκοπό αυτό. Η συμβολή του ήταν θεμελιώδης για ότι θα έχει ολοκληρωθεί σε λίγα χρόνια.

Η Ισραηλιτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης τον τίμησε το Ιανουάριο του 2024. Για όλα όσα ήταν. Ντόμπρος, εξωστρεφής, δίκαιος. Ένας πραγματικός, γνήσιος, Θεσσαλονικιός.

Εμείς που τον ζήσαμε – που συμπορευτήκαμε μαζί του - η Ισραηλιτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης – ο Εβραϊσμός της Ελλάδος, θα τον θυμόμαστε πάντα. Αιωνία του η μνήμη.

Δαυίδ Σαλτιέλ

Πρόεδρος Μουσείου Ολοκαυτώματος Ελλάδος

Πρόεδρος Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος

Πρόεδρος Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης

Εκδήλωση αφιερωμένη στην πολιτιστική κληρονομιά των Σεφαραδιτών της Θεσσαλονίκης (Legado en homenaje a la Cultura de Sefarad)

Στις 10.9.2024 το Ινστιτούτο Θερβάντες διοργάνωσε στη Μαδρίτη ειδική εκδήλωση αφιερωμένη στην πολιτιστική κληρονομιά των Σεφαραδιτών της Θεσσαλονίκης.

Στο πρώτο μέρος της εκδήλωσης ο Πρόεδρος του ΚΙΣΕ και της ΙΚΘ, κ. Δαυίδ Σαλτιέλ τοποθέτησε σε θυρίδα θησαυροφυλακίου (Caja de las Letras), το οποίο βρίσκεται στο υπόγειο της έδρας του Ινστιτούτου, μια σειρά αντικειμένων που συνδέονται με την Ισπανοεβραική γλώσσα και τον πολιτισμό των Σεφαραδιτών της Θεσσαλονίκης.

Το Ινστιτούτο Θερβάντες, χρησιμοποιεί τις θυρίδες αυτές δίνοντας σε μεγάλες μορφές των επιστημών, των τεχνών και των γραμμάτων τη δυνατότητα να τοποθετήσουν αντικείμενα της επιλογής τους, δημιουργώντας θεματικές χρονοκάψουλες του Ισπανικού πολιτισμού.

Εγκαίνια έκθεσης

«Στην ίδια πόλη: Χριστιανοί και Εβραίοι στη Θεσσαλονίκη» 

Σάββατο 17 Φεβρουαρίου 2024

Εγκαινιάστηκε, το βράδυ του Σαββάτου 17.2.2024, η έκθεση  «Στην ίδια πόλη: Χριστιανοί και Εβραίοι στη Θεσσαλονίκη», που συνδιοργανώνουν το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, η Ισραηλιτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης, το Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης και το Αρχείο Γ. Κωνσταντινίδη.  

Το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, η Ισραηλιτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης, το Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης και το Αρχείο Γ. Κωνσταντινίδη παρουσιάζουν την έκθεση «Στην ίδια πόλη: Χριστιανοί και Εβραίοι στη Θεσσαλονίκη» στον εκθεσιακό χώρο του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων, Βασ.Σοφίας 11 (είσοδος από οδό Σέκερη).

Η έκθεση, με στόχο την ανάδειξη της ατμόσφαιρας της Θεσσαλονίκης στα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ού αιώνα μέσα από αδημοσίευτα ιστορικά τεκμήρια, παρουσιάστηκε αρχικά στη Θεσσαλονίκη σε τρεις κύκλους: ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2022 στο Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης με θεματική την αστική κοινωνία και τον πολιτισμό· στησυνέχεια, ο δεύτερος κύκλος, με αντικείμενο την εκπαίδευση και τον αθλητισμό, παρουσιάστηκε στη Φιλόπτωχο Αδελφότητα Ανδρών Θεσσαλονίκης· ολοκληρώθηκε τον Δεκέμβριο του 2022 στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, όπου παρουσιάστηκε το εμπόριο και η επιχειρηματικότητα στην πόλη κατά τα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ού αιώνα.

Στη συνολική παρουσίασή της και μεταφορά της στην Αθήνα, οι επισκέπτες και οιεπισκέπτριες θα έχουν τη δυνατότητα να περιηγηθούν στη Θεσσαλονίκη των τελών του 19ου αιώνα και των αρχών του 20ού και να γνωρίσουν τους αστούς -Εβραίους και Χριστιανούς- της πόλης μέσα από την κοινή τους παρουσία στον πολιτισμό, την εκπαίδευση, τον αθλητισμό, το εμπόριο και την επιχειρηματικότητα. Τα τεκμήρια της έκθεσης προέρχονται κυρίως από το εξαιρετικά πλούσιο αρχείο Γεωργίου Κωνσταντινίδηκαι τις πολύτιμες συλλογές του Εβραϊκού μουσείου Θεσσαλονίκης.

Τα εγκαίνια της έκθεσης Στην ίδια πόλη: Χριστιανοί και Εβραίοι στη Θεσσαλονίκη, θα πραγματοποιηθούν το Σάββατο 17 Φεβρουαρίου 2024 και ώρα 19:00. Η έκθεση θα διαρκέσει έως τα τέλη Απριλίου 2024 και θα πλαισιωθεί με εκπαιδευτικά προγράμματα και παράλληλες εκδηλώσεις.

Διάρκεια: 18/2/2024 – 20/4/2024

Ωράριο: Δευτέρα – Παρασκευή 9:00 – 16:00, Σάββατο 10:00 – 15:00

Είσοδος Ελεύθερη

πληροφορίες: https://foundation.parliament.gr

Στις 02.02.2024 ο Πρόεδρος του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος και της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης κ. Δαυίδ Σαλτιέλ υποδέχθηκε στο Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης, την νέα Πρέσβη της Αυστρίας Mrs. Gerda Vogl, η οποία συνοδεύονταν από την Επίτιμη Πρόξενο της Αυστρίας στη Θεσσαλονίκη, κα Έβελυν Παπαδοπούλου. Η κυρία Vogl και η κυρία Παπαδοπούλου ξεναγήθηκαν από την Επιστημονική Υπεύθυνη του Μουσείου, Δρα Ξένια Ελευθερίου, στο Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης και δήλωσαν εντυπωσιασμένες από τα εκθέματα και ιδιαίτερα από την περιοδική έκθεση «Θεσσαλονικέων Συναγωγές: Άγνωστες πτυχές της τοπικής ιστορίας» και την νέα ψηφιακή εφαρμογή του Μουσείου με τίτλο:   «Αναζητώντας τα ίχνη της εβραϊκής παρουσίας στη Θεσσαλονίκη».

Στη συνέχεια η Πρέσβης της Αυστρίας επισκέφτηκε τα γραφεία της ΙΚΘ, όπου ενημερώθηκε για τα τρέχοντα θέματα που αφορούν την Κοινότητα και ειδικότερα για την πρόοδο που έχει επιτευχθεί σε σημαντικά πρότζεκτ όπως η ανέγερση του Μουσείου Ολοκαυτώματος Ελλάδος.

Την Τετάρτη 31/1/2024 παρουσιάστηκε στο βιβλιοπωλείο «Ιανός» στην Αριστοτέλους το νέο βιβλίο του συγγραφέα και ερευνητή Δρος Γιάννη Καραντζόγλου με τίτλο Μεσεγγυούχοι και Δοσίλογοι και το τέλος της εβραϊκής επιχειρηματικότητας, το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Επίκεντρο.

Το βιβλίο παρουσίασαν οι ακαδημαϊκοί ιστορικοί Μαρία Καβάλα και Στράτος Δορδανάς, η συγγραφέας Βεατρίκη (Μπέττυ) Σαΐας-Μαγρίζου, ο συγγραφέας Σάκης Μουμτζής, καθώς και ο συγγραφέας του ιστορικού δοκιμίου. Την συζήτηση συντόνισε ο δημοσιογράφος Σταύρος Τζίμας.

Ο Αντιπρόεδρος του Κοινοτικού Συμβουλίου της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης, κύριος Λάζαρος Σεφιχά, προλόγισε το βιβλίο σημειώνοντας μεταξύ άλλων: «Στα πρώτα ελάχιστα χρόνια μετά το τέλος του πολέμου υπήρχε ένα αίτημα για απόδοση δικαιοσύνης. Δυστυχώς, αυτό το αίτημα σταδιακά αποδυναμώθηκε. Η σιωπή που επικράτησε στην ευρύτερη κοινωνία της πόλης ήταν μια συνειδητή επιλογή, που διαμόρφωσε αυτό που στις μέρες μας περιγράφεται από τους ερευνητές με την λέξη “Μνημοκτονία”. Ο Γιάννης Καρατζόγλου επανέρχεται με στοιχεία. Μιλάει με ονόματα. Αυτή η συμβολή του βιβλίου είναι πολύ σημαντική, αν αναλογιστούμε ότι πολλές φορές η σιωπή προστατεύει τους πραγματικούς ενόχους».

Στις 24.1.2024 πραγματοποιήθηκαν στο Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης τα εγκαίνια της έκθεσης με τίτλο: «Θεσσαλονικέων Συναγωγές. Άγνωστες πτυχές της Τοπικής Ιστορίας», που εντάσσεται στο πλαίσιο των φετινών δράσεων για την Ημέρα Μνήμης Ελλήνων Εβραίων Μαρτύρων και Ηρώων του Ολοκαυτώματος.

Κατά την έναρξη της εκδήλωσης, ο Πρόεδρος του Εβραϊκού Μουσείου Ισαάκ Σαλτιέλ καλωσόρισε τους προσκεκλημένους. Χαιρετισμό απηύθυναν ο κύριος Γεώργιος Νταλιάρης εκ μέρους του Γενικού Γραμματέα της Κ.Ο. της Νέας Δημοκρατίας και Βουλευτή της Α’ Θεσσαλονίκης, κ. Σταύρου Καλαφάτη, ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου κ. Σπύρος Βούγιας και ο εκπρόσωπος του Παναγιώτατου Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης, κ. Φιλόθεου, Αρχιμανδρίτης Ευσέβιος Νακόπουλος.

Στη συνέχεια στο βήμα προσήλθε ο Πρόεδρος του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος και της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης, κ. Δαυίδ Σαλτιέλ.

Ακολούθως της ανακάλυψης τμημάτων επιτύμβιων στηλών που προέρχονται από το παλαιό Εβραϊκό Νεκροταφείο κατά τη διάρκεια εργασιών που πραγματοποιούνται στην πίσω πλευρά του Ι.Ν. της Παναγίας Αχειροποίητου, η Ισραηλιτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης είναι σε διαρκή επικοινωνία με τις αρμόδιες υπηρεσίες της Εφορίας Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης. Η συλλογή τους και η μεταφορά τους στο χώρου του Εβραϊκού Νεκροταφείου στο Δήμο Παύλου Μελά θα πραγματοποιηθεί εντός των επόμενων ημερών. 

Σημειώνουμε ότι το παλαιό  Εβραϊκό Νεκροταφείο της Θεσσαλονίκης ένα από τα αρχαιότερα της Ευρώπης καταστράφηκε το 1942 από τους Ναζί και τους συνεργάτες τους, τροφοδοτώντας με μάρμαρα και τούβλα – ως οικοδομικά υλικά κάθε είδους κτίριο κατασκευάζονταν στη Θεσσαλονίκη ή στην ευρύτερη περιφέρειά της. 

Την Τετάρτη 17 Μαΐου το Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης στο πλαίσιο της Διεθνούς Ημέρας Μουσείων, θα παραμείνει ανοικτό για το κοινό απο τις 14:00 έως τις 20:00 με δωρεάν είσοδο.

.