Στο πλαίσιο εκδήλωσης που διοργάνωσαν ο Σύνδεσμος Φιλίας Ελλάδας – Ισραήλ, η Ισραηλιτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης και το Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης την Τετάρτη, 1 Σεπτεμβρίου 2021 στο Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης (Αγ. Μηνά 11), για τα 200 χρόνια από την έναρξη της Επανάστασης του 1821 για την ανεξαρτησία της Ελλάδας, παρουσία της Προέδρου της Επιτροπής «Ελλάδα 2021» κας Γιάννας Αγγελοπούλου-Δασκαλάκη, ο Πρόεδρος του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος και Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης, κ. Δαυίδ Σαλτιέλ απεύθυνε το παρακάτω χαιρετισμό:
Κυρίες και κύριοι,
Η αποψινή εκδήλωση που φιλοξενείται στο Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης, προς τιμήν της επετείου που σηματοδοτεί την συμπλήρωση 200 ετών από την έναρξη της Επανάστασης για την Εθνική Ανεξαρτησία.
Το πλαίσιο αυτό αλλά και οι προσκεκλημένοι που μας τιμούν με την παρουσία τους, μας δίνουν την ευκαιρία να αναφερθούμε στα δεδομένα που αποτέλεσαν την αφετηρία για τον αγώνα των Ελλήνων, αλλά, και όσων βρέθηκαν στο πλευρό μας με εφαλτήριο τις αξίες της Ελευθερίας, της Δικαιοσύνης και της Αλληλεγγύης.
Να υπογραμμίσουμε το γεγονός, ότι ο αγώνας για την ανεξαρτησία της Πατρίδας μας, στηρίχθηκε από σημαντικό αριθμό Εβραίων της Διασποράς, οι οποίοι μέσα από τους ομόθρησκούς τους στην Ελλάδα, αναγνώριζαν το δίκαιο και πρόβαλαν έμπρακτα τα φιλελληνικά τους αισθήματα.
Ακόμη, πως η προσπάθεια για ανεξαρτησία ήρθε ως μια πράξη ενωτική και όχι διχαστική και αυτό το μήνυμα είναι καίριο και ουσιώδες στις μέρες μας. Είναι κάτι που οφείλουμε να θυμόμαστε.
Μάλιστα όπως σημειώνει ο καθηγητής Διονύσης Δρόσος μέσα από τη μελέτη των γραπτών και ιδεών του διαφωτιστή και διανοητή Ρήγα Φερραίου, μιας εκ των πλέον σημαντικών μορφών της επανάστασης, ο αγώνας για τη δημιουργία του Έθνους όφειλε να αποσκοπεί στη συγκρότηση «μιας ανεξάρτητης πολιτείας, στη βάση όχι της φυλής, ή της θρησκείας αλλά της δημοκρατικής συνένωσης των πολιτών».
Φυσικά οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι δυστυχώς, η προοδευτική σκέψη του Ρήγα, με την οικουμενικότητα που τη διακρίνει, δεν αποτέλεσε κοινά αποδεκτό τόπο. Δεν ήταν λίγες οι περιπτώσεις ανθρώπων που υιοθέτησαν αρνητικά στερεότυπα, επενδύοντας σε προκαταλήψεις, επιλέγοντας συνειδητά να μην ακολουθήσουν ένα δρόμο ευρύτατης αποδοχής και συμπόρευσης. Έτσι η ενσωμάτωση των Εβραίων άρχισε πολύ δύσκολα και δεν ακολούθησε ποτέ γραμμική και ομαλή πορεία ενώ χρειάστηκε τους δικούς της μάρτυρες για να κατακτηθεί.
Ωστόσο στη διάρκεια των δύο αυτών αιώνων οι Έλληνες Εβραίοι συμμετείχαν στην πολιτιστική ανάπτυξη του τόπου μας, στην ποίηση, στη λογοτεχνία, στην ιστορική έρευνα, στο θέατρο και τη ζωγραφική. Συνέβαλαν στην οικονομική και επιστημονική εξέλιξη της χώρας μας. Στο εμπόριο και στη βιομηχανία, στην αρχιτεκτονική, στην εκπαίδευση, στη νομική και στην ιατρική. Πήραν μέρος στους κοινωνικούς αγώνες, στους χώρους εργασίας, στα λιμάνια και στα καπνεργοστάσια και πρωτοστάτησαν στη διεκδίκηση του σεβασμού των ίσων δικαιωμάτων για όλους. Στήριξαν με όλες τους τις δυνάμεις κάθε δράση, κατά του ρατσισμού και της μισαλλοδοξίας. Συνεισέφεραν στην ανάπτυξη και ενίσχυση των σχέσεων της Ελλάδας με χώρες του εξωτερικού και με τον Εβραϊσμό της Διασποράς.
Και βέβαια, όταν έπρεπε να υπερασπιστούν την Ελευθερία της Πατρίδας μας, στους Βαλκανικούς πολέμους στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και απέναντι στους εκφραστές του Φασισμού το 1940-41. Τότε στην πρώτη γραμμή βρέθηκαν 12.898 Εβραίοι. Από αυτούς οι 343 ήταν αξιωματικοί. Από το σύνολο όσων βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή, ο Συνταγματάρχης Μαρδοχαίος Φριζής και ακόμα, 512 έπεσαν ηρωικά στο πεδίο της μάχης ενώ 3.743 τραυματίστηκαν. Επίσης μετά την εισβολή των δυνάμενων του ¶ξονα, Εβραίοι που κατάφεραν να διαφύγουν από των Ναζιστικών διώξεων πολέμησαν ως μέλη της Εθνικής Αντίστασης.
Ακόμα όμως και όταν η πλειονότητα των 77.000 και πλέον Ελλήνων Εβραίων – μελών των 28 Ελληνικών Εβραϊκών Κοινοτήτων – βρέθηκε στα χέρια των Ναζί και των συμμάχων τους, στα στρατόπεδα του ¶ουσβιτς, του Μπίρκεναου, της Τρεμπλίνκα και αλλού – εκεί που εξοντώθηκε το 86% αυτών - η Ελλάδα βρίσκονταν μέσα στην καρδιά τους. Όπως μαρτυρούν οι ίδιοι οι ελάχιστοι επιζώντες ήταν πολλές φορές αυτή η εικόνα της Πατρίδας και το άκουσμα της Ελληνικής γλώσσας, που τους έδινε κουράγιο, για να αντιμετωπίσουν την πείνα, τις κακουχίες, τα βασανιστήρια, τα ιατρικά πειράματα, τις selection του θανάτου.
Η ιστορία αυτών των 200 ετών τεκμηριώνει μέσα από τις πράξεις των Ελλήνων Εβραίων, κυρίες και κύριοι, την αληθινή αγάπη και η αληθινή προσφορά τους προς την Πατρίδα.
Και όπως αναφέρει και ο εθνικός μας ποιητής Διονύσιος Σολωμός «Το έθνος πρέπει να μάθει να θεωρεί εθνικό ό,τι είναι αληθινό».
Αυτοί λοιπόν οι άνθρωποι και οι απόγονοί τους, σήμερα, τα μέλη του Ελληνικού Εβραϊσμού που υπερασπίζουν και προάγουν τις θεμελιώδες αξίες της χώρας μας, αποτελούν ταυτόχρονα έναν από τους βασικότερους πυλώνες των σχέσεων Ελλάδος – Ισραήλ. Σχέσεις που γνωρίζουν περίοδο άνθισης και στενής στρατηγικής συνεργασίας σε όλα τα επίπεδα, μιας και τα τελευταία χρόνια η Πατρίδα μας έχει επενδύσει σημαντικά στην ενδυνάμωση των διαχρονικών δεσμών που τη συνδέουν με το Κράτος του Ισραήλ.
Λαμβάνοντας υπόψη τα δεδομένα αυτά, δεν αποτελεί έκπληξη ότι, με αφορμή την επέτειο των 200 ετών από την έναρξη της επανάστασης, ο Πρόεδρος του Ισραήλ, ο Πρωθυπουργός του Ισραήλ, ο Πρόεδρος της Ισραηλινής Βουλής αλλά και άλλες κορυφαίες μορφές του Κράτους του Ισραήλ όπως και το οι επικεφαλής των συλλογικών οργάνων του Ελληνικού, του Ευρωπαϊκού και του Παγκόσμιου Εβραϊσμού συνεχάρησαν την Ελλάδα για όσα έχει επιτύχει μέχρι σήμερα.
Ασφαλώς, η επέτειος των 200 ετών από την έναρξη της επανάστασης δεν είναι μόνο μια αφορμή για την ανασκόπηση της ιστορίας. Είναι μια ευκαιρία για να αντιμετωπίσουμε με γενναιότητα και ειλικρίνεια το παρελθόν, με στόχο να πραγματώσουμε ένα καλύτερο μέλλον, κυρίως για τις επόμενες γενιές.
Ο αγώνας για την Ελευθερία έθεσε τις βάσεις για τη διαμόρφωση του σύγχρονου Ελληνικού Κράτους. Της Πατρίδας μας που με κάθε ευκαιρία υπογραμμίζει την ανάγκη για την αποδοχή της διαφορετικότητας και τον σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα. Της Ελλάδας, προεδρεύουσας χώρας της International Holocaust Remembrance Alliance που δεν θα επαφίεται στα κεκτημένα αλλά προετοιμάζει το Μουσείο Ολοκαυτώματος Ελλάδος εδώ στη Θεσσαλονίκη.
Θέλω να ευχαριστήσω θερμά τον Πρόεδρο της Επιτροπής του Εβραϊκού Μουσείου Θεσσαλονίκης, κ. Ισαάκ Σαλτιέλ για τη φιλοξενία της εκδήλωσης, την Πρόεδρο του Συνδέσμου Φιλίας Ελλάδος – Ισραήλ κα Γιάννα Παναγοπούλου για τις προσπάθειές της που μας φέρνουν όλους σήμερα εδώ και την Πρόεδρο της Επιτροπής 2021 κα Γιάννα Αγγελοπούλου για τη μεγάλη τιμή που επιφύλαξε προς την Κοινότητα μας, επισκεπτόμενη απόψε το Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης.
Κλείνοντας θέλω να τονίσω ότι η αναγόρευση της κας Αγγελοπούλου, ως Επίτιμης Προέδρου αποτελεί σωστή απόφαση και μια εξαιρετική τιμή για τον Σύνδεσμο Φιλίας Ελλάς – Ισραήλ.
Η κα Αγγελοπούλου είναι μια σημαντική προσωπικότητα της Πατρίδας μας, ένας άνθρωπος που έχει δείξει έμπρακτα πως με όποιο αντικείμενο καταπιάνεται ασχολείται με ιδιαίτερη ζέση, επιμέλεια και προσήλωση, φέρνοντας πάντα πολύ περισσότερα από τα προσδοκώμενα αποτελέσματα. Είμαι βέβαιος λοιπόν ότι η κα Αγγελοπούλου, θα μπορέσει να συμβάλλει ουσιαστικά στην περαιτέρω ενίσχυση των δεσμών Ελλάδος – Ισραήλ σε μια περίοδο που τα δύο κράτη επενδύουν συνειδητά σε μια πολύπλευρη, αποτελεσματική και στρατηγικής σημασίας συνεργασία.
Σας ευχαριστώ.
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης ο Σύνδεσμος Φιλίας Ελλάδας – Ισραήλ αναγόρευσε σε Επίτιμη Πρόεδρο του συλλόγου την Πρόεδρο της Επιτροπής «Ελλάδα 2021». Η κα Γιάννα Αγγελοπούλου-Δασκαλάκη είναι το πρώτο πρόσωπο που αναγορεύεται σε επίτιμη Πρόεδρο, από το 1965 που συνεστήθη ο Σύνδεσμος Φιλίας Ελλάδας - Ισραήλ.