ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΝΕΑΣ ΠΤΕΡΥΓΑΣ ΤΟΥ ΕΒΡΑΙΚΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Στις 27.10.2019, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Προκόπιος Παυλόπουλος τέλεσε τα εγκαίνια της νέας πτέρυγας του Εβραϊκού Μουσείου Θεσσαλονίκης.  

Παρόντες στην εκδήλωση ήταν -μεταξύ άλλων- ο υφυπουργός Εσωτερικών (Μακεδονίας-Θράκης) Θεόδωρος Καράογλου, ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Κωνσταντίνος Ζέρβας, οι βουλευτές της ΝΔ, Σταύρος Καλαφάτης, Κώστας Γκιουλέκας, Στράτος Σιμόπουλος, οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, Σωκράτης Φάμελλος και Αλέξανδρος Τριανταφυλλίδης, ο πρέσβης του Ισραήλ στην Ελλάδα, Γιόσι Αμράνι, ο Πρύτανης του ΑΠΘ Νικόλαος Παπαϊωάννου, εκπρόσωποι των άλλων διπλωματικών αρχών, θρησκευτικών, στρατιωτικών, ακαδημαϊκών αρχών και φορέων.

Ο Πρόεδρος του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος και της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης κ. Δαυίδ Σαλτιέλ τόνισε τη σημασία της παρουσίας του Προέδρου της Δημοκρατίας και τον ευχαρίστησε για τη συμβολή του στην καταπολέμηση του αντισημιτισμού, μέσα σε ένα διεθνές περιβάλλον που τείνει να ξεχάσει τις θηριωδίες του παρελθόντος.

Αναφέρθηκε στη σημασία του Εβραϊκού Μουσείου για την διαρκή υπόμνηση της μακραίωνης εβραϊκής παρουσίας στη Θεσσαλονίκη.  Είπε χαρακτηριστικά, η επέκταση και ο εκσυγχρονισμός του Μουσείου είναι βήματα για την πληρέστερη παρουσίαση της μακρόχρονης εβραϊκής παράδοσης στην πόλη, ενώ εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του σε όλους όσοι συνέδραμαν την προσπάθεια της κοινότητας να επεκτείνει το Μουσείο και συγκεκριμένα το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, τους αείμνηστους Μωρίς και Μαρίκα Πελοσώφ και το Michael Marks Charitable Trust. Κλείνοντας ο κ. Σαλτιέλ αναφέρθηκε και στο μεγάλο έργο του Μουσείου Ολοκαυτώματος στη Θεσσαλονίκη, λέγοντας «οι κοινές προσπάθειες όλων, του κράτους, της αυτοδιοίκησης, των τοπικών και ξένων ιδρυμάτων, θα επιτρέψουν να ολοκληρωθεί το επόμενο βήμα, ο επόμενος ορατός στόχος μας, που θα είναι η δημιουργία ενός μεγάλου πρότυπου Μουσείου Ολοκαυτώματος για τις 28 εβραϊκές κοινότητες της Ελλάδας».

Στην αντιφώνηση του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας τόνισε «ο κίνδυνος των νοσταλγών του ναζισμού και του φασισμού ξαναπροβάλει στην ήπειρό μας. Αυτό το Μουσείο, επιτελεί αυτόν τον ρόλο ενώ τόνισε πως δεν πρέπει να υπάρξει σε καμιά περίπτωση εφησυχασμός καθώς «οι φωνές υποστήριξης ενός, άκρως διαβρωτικού, ιστορικού αναθεωρητισμού ακούγονται, σήμερα, όλο και πιο δυνατές. Οικοδομούν πάνω στην άγνοια και την αδιαφορία αρκετών Ευρωπαίων συμπολιτών μας το στρεβλό, και άκρως επικίνδυνο, πολιτικό τους αφήγημα, με το οποίο επιχειρούν να αμφισβητήσουν την, εντούτοις, αδιάψευστη ιστορική πραγματικότητα της διάπραξης του εγκλήματος του Ολοκαυτώματος των Εβραίων από τους ναζί».

Ο κ. Παυλόπουλος εξέφρασε τη βαθιά του θλίψη «γιατί είναι ανάγκη ακόμα και σήμερα να κάνουμε αγώνες για να μπορέσουμε να κρατήσουμε ζωντανή τη μνήμη του Ολοκαυτώματος για να μην ξαναζήσουμε ποτέ τέτοιους εφιάλτες». «Ως μέλη της Παγκόσμιας Κοινότητας, οφείλουμε να θυμόμαστε, για χάρη της ίδιας της Ανθρωπότητας, ότι το Ολοκαύτωμα υπήρξε το ειδεχθέστερο έγκλημα εναντίον της, καθώς προσέβαλε την ανθρώπινη ύπαρξη στον πυρήνα της, απαξιώνοντας πλήρως την αξία του Ανθρώπου, ήτοι της ζωής, της ελευθερίας και της αξιοπρέπειάς του. Επομένως, δεν πρέπει να επαναληφθεί, ποτέ ξανά, με κάθε κόστος», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Παυλόπουλος και υπογράμμισε πως το αυγό του φιδιού ακόμα εκκολάπτεται. «Οφείλουμε όλοι να θυμόμαστε ότι όταν η συνείδηση και η μνήμη αρχίζουν να βρίσκονται σε κατάσταση λήθαργου τότε από εκεί και πέρα είναι βέβαιο, ιδίως στις εποχές που ζούμε ότι τα όνειρα που θα βλέπουμε θα είναι εφιάλτες» συνέχισε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και πρόσθεσε: «Πρέπει να κρατάμε λοιπόν τη συνείδηση σε εγρήγορση, μέσα από αυτούς τους χώρους, κυρίως όμως μέσα από αυτό που πρέπει να λέμε στις επόμενες γενιές».

«Δεν πρέπει να θεωρούμε ότι οι εφιάλτες του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου έχουν οριστικά τελειώσει, όσο δεν έχουν εκλείψει οι συνθήκες, που μπορεί να οδηγήσουν στην επανεμφάνισή τους, υπογράμμισε ο κ. Παυλόπουλος, εξηγώντας ότι αναφέρεται κατ’ εξοχήν στην ανεξέλεγκτη διεύρυνση των ανισοτήτων και στην υποχώρηση του Κοινωνικού Κράτους Δικαίου, την οποία εκμεταλλεύονται, για την ανάπτυξη της δικής τους δυναμικής, τα ναζιστικά και φασιστικά μορφώματα που έχουν επανεμφανισθεί στην Ευρώπη» υπογράμμισε ακόμη, δηλώνοντας αρκετά προβληματισμένος.

Ακολούθως και πριν την ξενάγηση του Προέδρου της Δημοκρατίας στη νέα πτέρυγα και ευρύτερα στο Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης ο Πρόεδρος κ. Σαλτιέλ πρόσφερε στον κ. Παυλόπουλο, σε αναγνώριση της προσφοράς του, όπως τόνισε, στην καταπολέμηση του αντισημιτισμού και της μισαλλοδοξίας, την  αποτύπωση της πρόσοψης του Εβραϊκού Μουσείου Θεσσαλονίκης.  

Η εκδήλωση άνοιξε με έναν ψαλμό κι ένα σεφαραδίτικο τραγούδι από το κουαρτέτο εγχόρδων «Concerto» με την υψίφωνο Μαριάντζελα Χατζησταματίου, υπό την καθοδήγηση του μαέστρου Κωστή Παπάζογλου.

Ολόκληρη η αντιφώνηση του Προέδρου της Δημοκρατίας, κ. Προκοπίου Παυλοπούλου είναι διαθέσιμη εδώ.

H oμιλία του Προέδρου του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος και της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης, κ. Δαυίδ Σαλτιέλ :
 
Εξοχότατε Κύριε Πρόεδρε,
Εκλεκτοί προσκεκλημένοι,

Εκφράζω τις ευχαριστίες της ισραηλιτικής κοινότητας της Θεσσαλονίκης, αλλά και των εβραίων της Ελλάδας εν γένει, για την τιμή που μας κάνετε να βρίσκεστε σήμερα μαζί μας.

Αισθανόμαστε την παρουσία σας ως μία ακόμη συμβολή της ελληνικής πολιτείας και δική σας προσωπικά  για την αντιμετώπιση του αντισημιτισμού, μέσα σε ένα διεθνές περιβάλλον που τείνει να ξεχάσει τις θηριωδίες του παρελθόντος.

Το Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης αντανακλά την λαμπρή ιστορία της εβραϊκής κοινότητας αυτής της πόλης που ξεκινά τουλάχιστον πριν από δύο χιλιάδες χρόνια.

Οι επισκέπτες του Μουσείου συνειδητοποιούν ότι, για αιώνες ολόκληρους, η πλειονότητα των κατοίκων της Θεσσαλονίκης ήταν εβραίοι. Ότι η πόλη ζούσε στο ρυθμό της εβραϊκής θρησκείας και παράδοσης, υπό την καθοδήγηση φωτισμένων ραβίνων διεθνούς κύρους, που κληροδότησαν ανυπέρβλητο πνευματικό έργο. Ότι οι σημαντικότεροι έμποροι, υφαντές και επιστήμονες, οι σημαντικότεροι λόγιοι και ποιητές, ήταν εβραίοι. Ότι το θρυλικό εμπόριο της Θεσσαλονίκης, που ανέδειξε το λιμάνι της σε ένα από τα κορυφαία της Μεσογείου, γιγαντώθηκε χάρη στα μπράτσα και τις πλάτες χιλιάδων ανώνυμων εβραίων μεταφορέων, που η ιστορική τους παράδοση οδήγησε στη Federacion laboradera και γέννησε το κίνημα για τα δικαιώματα των εργαζομένων στην Ελλάδα.

Είναι, ταυτόχρονα το Μουσείο μας, το παράθυρο μέσα από το οποίο δεκάδες χιλιάδες έλληνες και ξένοι βλέπουν πώς, μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης και παρά το δυσμενές πολιτικό κλίμα της εποχής, η νέα γενιά των εβραίων -που μεγάλωσε στο ελληνικό πλέον περιβάλλον- απέκτησε ελληνική ψυχή, πολέμησε στο αλβανικό μέτωπο, μαζί με τους εβραίους της παλιάς Ελλάδας και συμμετείχε στην Αντίσταση, εκφράζοντας την αγάπη για την νέα της πατρίδα, για να φτάσει στην τραγική κατάληξη του Ολοκαυτώματος, που αφάνισε τον εβραϊσμό στη Θεσσαλονίκη.

Η επέκταση του Εβραϊκού Μουσείου, η δεύτερη στα είκοσι χρόνια λειτουργίας του, καθώς και ο συνεχής εμπλουτισμός των εκθεμάτων του, είναι βήματα για την πληρέστερη παρουσίαση της μακρόχρονης εβραϊκής παράδοσης και ιστορίας σε μια πόλη, στην οποία η γενοκτονία –εκτός από τους ανθρώπους- απάλειψε υλικά στοιχεία, κειμήλια και μνήμες.

Είμαστε ευγνώμονες σε όλους όσοι συνέδραμαν την προσπάθεια της κοινότητάς μας να επεκτείνει το Μουσείο της: Το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, τους αείμνηστους Μωρίς και Μαρίκα Πελοσώφ, και το Michael Marks Charitable Trust. Χάρη σε αυτούς και σε άλλους παλαιότερους δωρητές, κατορθώσαμε να δημιουργήσουμε ένα μουσείο, που μέσα σε δεκαοκτώ χρόνια έφτασε να είναι το μεγαλύτερο μη κρατικό μουσείο στη Θεσσαλονίκη.

Ελπίζουμε ότι οι κοινές προσπάθειες όλων, του κράτους, της αυτοδιοίκησης, των τοπικών και ξένων ιδρυμάτων, θα επιτρέψουν να ολοκληρωθεί το επόμενο βήμα, ο επόμενος ορατός στόχος μας, που θα είναι η δημιουργία ενός μεγάλου πρότυπου Μουσείου Ολοκαυτώματος για τις 28 εβραϊκές κοινότητες της Ελλάδας.

Εξοχότατε,
Επιτρέψτε μου να σας προσφέρω, εκ μέρους της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης και του Ελληνικού Εβραϊσμού, την αποτύπωση της πρόσοψης του Μουσείου, σε αναγνώριση της προσφοράς σας στην καταπολέμηση του αντισημιτισμού και της μισαλλοδοξίας.