Quedimos arrastando: Μείναμε ξεσπιτωμένοι, η πυρκαγιά του 1917 και οι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης

Ομιλία του Ευάγγελου Χεκίμογλου, με θέμα `Η Πυρκαγιά, ο αναδασμός και οι καταστρεπτικές συνέπειες του για τους Εβραίους της Θεσσαλονίκης`

Προβολή Ταινίας μικρού μήκους του Αλμπέρτο Σεβή `Η οδός Βενιζέλου καίγεται…`

Τραγούδια για την πυρκαγιά και τη Θεσσαλονίκη από το συγκρότημα `Τα Πάντα Ρει`

Η εκδήλωση διοργανώθηκε με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από την καταστρεπτική πυρκαγιά και την έναρξη της διαδικασίας ανασχεδιασμού της πόλης που επακολούθησε.

`Στη Θεσσαλονίκη των χρόνων μετά την πυρκαγιά του ’17 οι δρόμοι ήταν έρημοι. Δεν τολμούσε κανείς να περπατήσει όταν σκοτείνιαζε. Κάθε φορά που έβρεχε, τα μισοκαμμένα κτίρια πλημμύριζαν. Σε αυτές τις συνθήκες ζούσαν οι άνθρωποι, όσοι, δηλαδή κατάφεραν να ζήσουν, γιατί τα γηραιότερα μέλη των οικογενειών που έχασαν σπίτι και μαγαζί, δεν άντεξαν τις συνθήκες προσωρινής στέγασης στα αντίσκηνα που είχαν γίνει κουρέλια, ούτε στα πρόχειρα επιδιορθωμένα μισοκαμμένα κτίρια και πέθαναν. Από τους 70.000 πυροπαθείς οι 20.000 έμειναν κυριολεκτικά στο δρόμο και ο εβραϊκός πληθυσμός δεν ήταν απλά το 50% των κατοίκων. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι περιοχές που κάηκαν ολοσχερώς ήταν περιοχές όπου έμεναν Εβραίοι σε ποσοστό 90%.`

Με τα λόγια αυτά ο συγγραφέας Ευάγγελος Χεκίμογλου μίλησε για την πυρκαγιά, τον αναδασμό που ακολούθησε και τις καταστρεπτικές συνέπειες που είχε για τους Εβραίους της Θεσσαλονίκης.

`Η πυρκαγιά του ΄17 έμεινε στη μνήμη μας και χάραξε την ιστορία της πόλης όχι λόγω της πυρκαγιάς, αυτής καθ αυτής, αλλά του τρόπου με τον οποίο αντιμετωπίστηκε. Σε όλες τις προηγούμενες περιπτώσεις οι ιδιοκτήτες αφήνονταν να ξαναχτίσουν τα σπίτια και τα μαγαζιά τους, είτε με τη βοήθεια ασφαλιστικών εταιρειών, είτε με τη βοήθεια του Θεού. Στη χειρότερη περίπτωση γίνονταν κάποιες διαπλατύνσεις των δρόμων ή ευθυγραμμίσεις. Ωστόσο αυτό που έγινε μετά το ’17 ήταν εντελώς διαφορετικό. Έγινε πλήρης αναδασμός, οπότε χάθηκε η συνέχεια της ιδιοκτησίας με το συγκεκριμένο οικόπεδο, όπως και η δυνατότητα της άμεσης ανοικοδόμησης. Είναι χαρακτηριστικό ότι μέχρι να εφαρμοστούν τα πολυτελή σχέδια Εμπράρ, πέρασαν, ανάλογα με την περιοχή, από 4 έως 7 χρόνια. Δηλαδή κάποιος που έχασε στη φωτιά το μαγαζί και το σπίτι του έμεινε στο δρόμο” ανέφερε χαρακτηριστικά. Για τους λόγους για τους οποίους επλήγη ιδιαίτερα η εβραϊκή κοινότητα διευκρίνισε ότι δεν τίθεται θέμα προσχεδιασμού και εξήγησε ότι αυτό είχε να κάνει με την πορεία του ανέμου. “Πρώτα άρχισαν να καίγονται οι μουσουλμανικές συνοικίες, μεταξύ της σημερινής οδού Λαγκαδά και του Αγίου Δημητρίου. Στη συνέχεια άλλαξε η πορεία του ανέμου και η φωτιά άρχισε να κατεβαίνει προς τη θάλασσα. Ωστόσο αυτό που συνέβη ήταν χειρότερο του προσχεδιασμού, γιατί ελήφθησαν συνειδητές αποφάσεις με βάση τις οποίες η ισραηλιτική κοινότητα αποξενώθηκε από τις κοιτίδες πέντε αιώνων και αυτό έγινε με τον αναδασμό` σημείωσε ο κ. Χεκίμογλου.

Πηγή: Η πυρκαγιά του 1917 και οι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης: Ομιλία του Ευάγγελου Χεκίμογλου http://mignatiou.com/2017/11/i-pirkagia-tou-1917-ke-i-evrei-tis-thessalonikis-omilia-tou-evangelou-chekimoglou/