ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΓΙΑ ΤΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ ΤΗΣ ΕΒΡΑΪΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΚΑΒΑΛΑΣ
Του Χρυσόστομου Κοσμίδη
Διπλ. Μηχανολόγου-Ηλεκτρολόγου ΕΜΠ
Την περασμένη Παρασκευή και Σάββατο 4-5 Μαρτίου, έγινε ένα διήμερο σεμινάριο με τον τίτλο : Προσεγγίζοντας το Ολοκαύτωμα στην κλίμακα του τοπικού: Η Εβραϊκή Κοινότητα της Καβάλας. Παρακολούθησα τις διαλέξεις της πρώτης ημέρας. Διοργανωτές ήταν ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Νομού Καβάλας και το Τμήμα Ιστορίας- Εθνολογίας του ΔΠΘ στους οποίους αξίζουν συγχαρητήρια για αυτή την διοργάνωση.
Είναι αλήθεια ότι μέχρι την εγκατάσταση του Μνημείου των 1484 Ελλήνων Καβαλιωτών Εβραίων που μαρτύρησαν στα ναζιστικά κολαστήρια, η μεταπολεμική γενιά δεν ήμασταν πληροφορημένοι για το μέγεθος της Εβραϊκής Κοινότητας που υπήρχε στην Καβάλα.
Μια γειτόνισσά μου η κυρία Κίτσα μου αφηγήθηκε την στενή φιλία που είχε με την συνομήλική της εννιάχρονη Ρεβέκκα. Μια μέρα ήρθαν στην γειτονιά της Παναγίας οι Βούλγαροι και μάζεψαν την οικογένειά της. Η Κίτσα έτρεχε από πίσω τους κλαίγοντας και παρακαλώντας να μην την αφήσει μόνη. Όταν έμαθε σε ποια καπναποθήκη είχαν μαζέψει όλη την Κοινότητα, πήγε από έξω πολλές φορές και φώναζε το όνομά της. Κάποια στιγμή βγήκε η Ρεβέκκα στο παράθυρο και της κούνησε το χέρι. Της είχαν κουρέψει τα πλούσια μαλλιά πριν ξεκινήσει το χωρίς επιστροφή ταξίδι της.
Εμείς θυμόμαστε , τους ελάχιστους που επέζησαν τον Μωύς Πεσσάχ, με τον πληθωρικό του λόγο να χαιρετιέται με όλους τους Καβαλιώτες, τον καπνέμπορο Σαμπετάϊ Τσιμίνο με τον μικρούλη τότε γιο του Ααρών, συμμαθητή της αδελφής μου στο σχολείο της Αγίας Βαρβάρας , και την πάντα χαμογελαστή Κλάρα Λάκε που μας χαιρετούσε ακόμα και μέσα από το κατάστημα οπτικών της.
Έψαξα το βιβλίο που εξέδωσε η Δημαρχία Αθανασιάδη, με τα ονόματα και λοιπά στοιχεία των Καβαλιωτών που επιστρατεύτηκαν στον πόλεμο του 40. Μέτρησα 203 ονόματα Εβραίων που πολέμησαν πλάι πλάι με τους πατεράδες μας για την υπεράσπιση της κοινής μας πατρίδας. Μερικοί από αυτούς θα τραυματίσθηκαν, άλλοι θα σκοτώθηκαν. Το τραγικό όμως για αυτούς που δεν έπεσαν πολεμώντας, είναι ότι συγκαταλέγονται στους 1484 μαζί με τις οικογένειές τους, οι οποίοι συγκαταλέγονται στους 70.000 συνολικά αφανισθέντες από όλη την Ελλάδα.
Θα περίμενε κανείς μετά τα τόσα δεινά που υπέστησαν οι Εβραίοι της Ελλάδος και της Ευρώπης , να είχε εξαλειφθεί τελείως ο αντισημιτισμός. Πράγμα που δεν έγινε, αντιθέτως βλέπουμε από καιρού εις καιρόν να αναζωπυρούται. Είναι εντελώς παρανοϊκό να υπάρχει στην Ελλάδα αντισημιτισμός 69% , όταν ο μέσος όρος στην Ευρώπη είναι κάτω του 23%.
Νομίζω ότι θα ήταν ένα πολύ σοβαρό πεδίο έρευνας για τους Πανεπιστημιακούς να ερευνήσουν εις βάθος τα αίτια αυτού του αντισημιτισμού κατά το διάβα των αιώνων, χωρίς να χαριστούν σε κανέναν. Να βγάλουν τα επιστημονικά τους συμπεράσματα , πολλά από τα οποία βέβαια , για το νοήμον κοινό, είναι ορατά δια γυμνού οφθαλμού. Και η εξάλειψη του αντισημιτισμού, - αυτού που ο Ζαν Πωλ Σαρτρ αποκαλεί ψυχασθένεια -, θα πρέπει να αρχίσει από τα σχολεία. Από Παιδείας άρξασθε.
Ο αντισημιτισμός, δηλαδή κατά τον Μπαμπινιώτη, το σύνολο στάσεων και ενεργειών που απορρέουν από την δογματικά θεμελιωμένη εχθρότητα κατά των εβραϊκών κοινοτήτων , η εχθρική προδιάθεση απέναντι στο εβραϊκό στοιχείο , τροφοδοτείται από έντυπα και δυστυχώς από επίσημα ιερατικά χείλη με τερατολογίες, σατανολογίες , και απειλών για το παρόν και το επέκεινα , τα οποία στο μεν νοήμον κοινό προκαλούν τον ειρωνικό γέλωτα, αλλά στον απλό χριστιανό ανθρωπάκο φέρουν τρόμο και δημιουργούν μίσος. Πέρα βέβαια από το λανθάνον μίσος που υπάρχει στο DNA μας , το οποίο τροποποιήθηκε κατά το διάβα των αιώνων με την αέναη φροντίδα εκκλησιαστικών παραγόντων, ώστε και μόνο η λέξη Εβραίος να προκαλεί αισθήματα ανάξια της λογικής και της ανθρώπινης υποστάσεώς μας. Αισθήματα τα οποία, κατάλληλα υποδαυλιζόμενα από πολιτικούς ή θρησκευτικούς ηγέτες, είναι υπεύθυνα για τους ανά τους αιώνες αμείλικτους διωγμούς, και εγκληματικά πογκρόμ με αποκορύφωμα το Ολοκαύτωμα.
Παρένθεση: Αυτή η εχθρότητα οφείλεται στην συσσώρευση ιογενών μιμιδίων – κατ αντιστοιχία με τα γονίδια -, όπως τα περιγράφει ο Ρίτσαρντ Ντώκινς στο διάσημο βιβλίο του Το εγωϊστικό γονίδιο . Γενικά μιμίδιο είναι οτιδήποτε μπορεί να μεταβιβάσει ο άνθρωπος μέσω της μίμησης, του γραπτού και προφορικού λόγου και των σύγχρονων μέσων επικοινωνίας. Παραδείγματα μιμιδίων είναι η γλώσσα, οι μύθοι, οι παραδόσεις, οι ιστορίες τα πολιτικά και θρησκευτικά δόγματα, οι ιδεολογίες, οι προσευχές, οι λαϊκές δεισιδαιμονίες, προλήψεις και προκαταλήψεις. Η «αντιγραφή» του πληροφοριακού αυτού μιμιδίου στη μνήμη του νέου ατόμου καθιστά, με βιολογικούς όρους, αυτό το άτομο έναν ξενιστή (φορέα) αυτού το μιμιδίου. Τις περισσότερες μάλιστα φορές μπορούμε να πούμε ότι ο νους αυτού του ανθρώπου έχει «μολυνθεί» από το συγκεκριμένο μιμίδιο, κατ αντιστοιχία με τη μόλυνση που προκαλούν οι βιολογικοί ιοί. Τα εξω-τοξικά σύνθετα μιμίδια προκαλούν συνήθως επικίνδυνες μιμιδιο-αλλεργίες στους ξενιστές τους, Μια συνήθης μιμιδιο-αλλεργία είναι ο υστερικός αντισημιτισμός. Κλείνει η παρένθεση.
Για να καταπολεμηθεί ο αντισημιτισμός- και κατ επέκταση ο νεοναζισμός- απαιτούνται πολλές δεκάδες χρόνια και πολύ μεγάλες προσπάθειες, διότι τα ιογενή αυτά μιμίδια ενσταλάχθηκαν στις συνειδήσεις των λαών με πρωτοφανή μεθοδικότητα κατά την διάρκεια των αιώνων.
Την όλη αυτή παραφροσύνη, την περιγράφει το 1931 ο ¶γγελος Σικελιανός ( βλ. Πεζός Λόγος, Γ , Ίκαρος 1981 ). Εις ουδένα, λοιπόν, των Ιστορικώς επισταμένων διαφεύγει η καταπληκτική εκείνη οξύμωρος κατάστασις, κατά την οποίαν από της ιδρύσεως του Χριστιανισμού, τόσον ο βυζαντινός, όσον και ο δυτικός πολιτισμός, στηρίζουν μεν τα νώτα των επί της Παλαιάς Διαθήκης- αποκλειστικού, άλλωστε, πνευματικού και ιστορικού κτήματος των Εβραίων- προσβλέπουν δε ιδεολογικώς προς την εκπλήρωσιν των εντολών της Νέας, χωρίς δι αυτό να παραλείπουν να συμπληρώνουν εκάστοτε το μεταξύ των δύο Διαθηκών χάσμα, οσάκις εδόθη ποτέ εις τούτο ευκαιρία, με εν φανατικόν μίσος και ένα αμείλικτον διωγμόν κατά του εβραϊκού λαού .
Ο ¶γγελος Σικελιανός είναι σαφής για τις διαχρονικές ευθύνες της εκκλησίας στην δημιουργία του αντισημιτισμού. Θα πρέπει επομένως να συμβάλει η ίδια και στην εξάλειψή του. Ο τρώσας και ιάσεται. Μαζί με την Παιδεία φυσικά η οποία είναι υπόθεση των Πανεπιστημίων και της Πολιτείας.
Το Σεμινάριο που έγινε, ας είναι η απαρχή της γενικότερης και διαρκούς επιστημονικής έρευνας για την αποκατάσταση της πραγματικής, - ιστορικής -, αλήθειας και την εξάλειψη του αντισημιτισμού.
Το άρθρο αυτό δημοσιεύτηκε στις εφημερίδες ΝΕΑ ΕΓΝΑΤΙΑ και ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
της Καβάλας στις 11-3-06