Μνήμες Κατοχής

Την Πέμπτη 13 Μαρτίου 2014, στις 6.30 μ.μ., αρχίζει στο Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης η παρουσίαση τεκμηρίων "Μνήμες Κατοχής", με πυρήνα τη συλλογή του κ. Μάνου Μαλαμίδη. Τα τεκμήρια είναι έγγραφα σχετικά με δοσίλογους, πλουτίσαντες επί κατοχής, κατοχικές αγοραπωλησίες, δράσεις συνεργατών των Γερμανών, τάγματα ασφαλείας, διώξεις, κατά των εβραίων, κατασχέσεις ακινήτων, συσσίτια, δελτία τροφίμων, φόρους, εκτελέσεις, στρατόπεδα, εκκλησιαστικά, σωματεία, ζημίες εκ του πολέμου, ξενοδοχεία, ταβέρνες, βομβαρδισμούς,  εκπαίδευση, μετακινήσεις, απελάσεις και άλλα θέματα από την καθημερινότητα της Κατοχής.

Οι επισκέπτες θα μπορούν να φυλλομετρούν 14 τόμους με τα σχετικά έγγραφα. Τα τεκμήρια αυτά διασώθηκαν παρά τα εβδομήντα χρόνια που πέρασαν και τη λήθη που επικράτησε. Η παρουσίαση συμπληρώνεται με επιλογές από ανέκδοτη συλλογή φωτογραφιών που ανήκει στο Εβραϊκό Μουσείο και απεικονίζει οικογένειες του συνοικισμού Μπαρόν Χιρς, του πρώτου που εκκενώθηκε από τους Γερμανούς στις 15 Μαρτίου 1943, και οι κάτοικοί του μεταφέρθηκαν στο Άουσβιτς.
Φοιτητές από το Τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του Α.Π.Θ. μελέτησαν το υλικό της παρουσίασης και παρεμβαίνουν με πρωτότυπο εικαστικό σχόλιο, που αποτελεί τμήμα της.
Το Μουσείο αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στη δυνατότητα που δίδεται στον επισκέπτη να σχηματίσει ο ίδιος εικόνα των γεγονότων της μικροϊστορίας μέσα από τα τεκμήρια, χωρίς τη μεσολάβηση του ιστοριογράφου. Ανεξάρτητα από τη γνώση που προσπορίζει ο επισκέπτης, είναι αναντικατάστατη η αίσθηση που αποκτά από τα πρωτότυπα τεκμήρια (ακόμη και τα πιο "ανώδυνα", όπως τα χαρτόσημα, τα ένσημα και τα δελτία ταυτοτήτων της εποχής). Ταυτόχρονα, ο πλούτος και το εύρος του υλικού, το οποίο ο συλλέκτης Μ. Μαλαμίδης συγκέντρωσε με πολυετή προσπάθεια και ανάλωση, επιτρέπει μία φρέσκια προσέγγιση στην ιστορία της Κατοχής και των όσων επακολούθησαν. Για παράδειγμα, το πολυγραφημένο συμβόλαιο για την κατάδοση εβραϊκών καταστημάτων δίνει μια νέα διάσταση σε όσα νομίζαμε ως τετελεσμένα και λησμονημένα.