Χαιρετισμός του Πρωθυπουργού κ. Αντώνη Σαμαρά στην Εκδήλωση Μνήμης για την 70η Επέτειο έναρξης εκτοπισμού των Ελλήνων Εβραίων στη Θεσσαλονίκη.

ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ

Κυριακή, 17 Μαρτίου 2013

Φίλες και φίλοι,

Η σημερινή μας παρουσία στον χώρο αυτό είναι ζήτημα συνείδησης και χρέους. Ζήτημα συνείδησης και χρέους στη μνήμη των χιλιάδων συμπολιτών μας, από την πόλη της Θεσσαλονίκης, που βρήκαν φρικτό θάνατο στα κολαστήρια του ’ουσβιτς-Μπίρκεναου. Ήταν ακριβώς πριν 70 χρόνια, όταν ξεκίνησε από εδώ, 15 Μαρτίου του 1943, η πρώτη αποστολή Εβραίων της πόλης με προορισμό την υπό ναζιστική κατοχή Πολωνία. Μόνο τους φταίξιμο ήταν ότι γεννήθηκαν Εβραίοι…

Αν μπορώ να πω με δύο λέξεις, αυτό που μου έρχεται στο μυαλό, αυτό που βγαίνει από την ψυχή όλων και όλων των Ελλήνων, είναι μόνο οι δύο λέξεις:

Ποτέ Ξανά!

Στη διάρκεια της αποτρόπαιας εκείνης βιομηχανίας θανάτου που έστησαν οι ναζί – και που είναι αδύνατο ακόμη και σήμερα να συλλάβει ο ανθρώπινος νους – οι 67.151 Έλληνες Εβραίοι, από διαφορετικά σημεία της χώρας, που εξοντώθηκαν στα ναζιστικά στρατόπεδα, ήταν μέρος μόνο των 6 εκατομμυρίων συνολικά Εβραίων θυμάτων από ολόκληρη την Ευρώπη.

Ένα προμελετημένο και οργανωμένο μαζικό έγκλημα: Όπου η βιομηχανία θανάτου συνάντησε την ανεξάντλητη ελπίδα για ζωή. Όπου η αγριότητα του ανθρώπινου ζώου-θύτη συνάντησε το μεγαλείο του ανθρώπου-θύματος.

Κι η εμπειρία εκείνη, τότε, σφράγισε τόσο το μεταπολεμικό μας σύστημα, όσο και τις ανθρώπινες σχέσεις, έκτοτε…

Κυρίες και Κύριοι,

Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητεί σήμερα, ότι το Ολοκαύτωμα, αποτέλεσε το ειδεχθέστερο έγκλημα, μια δολοφονία κατά της ίδιας της ανθρωπότητας.

Όπως ξέρετε «Ολοκαύτωμα» είναι ελληνική λέξη. Και ως τέτοια επιβλήθηκε διεθνώς.

Σημαίνει εκείνο που καίγεται εντελώς, χωρίς ίχνη και χωρίς να αφήνει κανένα κατάλοιπο συνέχειας.

Είναι στενά συνδεδεμένο ως έννοια, και με μία άλλη ελληνική λέξη, τη Γενοκτονία. Τη χρησιμοποίησε ένας Πολωνό-Εβραίος συγγραφέας, ο Ραφαήλ Λέμκιν, για να ορίσει ένα έγκλημα κατά της ανθρωπότητας: Όταν, δηλαδή, ένα επίσημο κράτος, συστηματικά εξοντώνει ένα λαό, για να αφανίσει, ακριβώς, τη συνέχειά του. Κι όταν αυτή η μαζική δολοφονία γίνεται οργανωμένα και εν ψυχρώ, ανεξάρτητα από την έκβαση των πολεμικών επιχειρήσεων, και χωρίς καμία δυνατότητα στα θύματα να γλιτώσουν φεύγοντας.

Ο Λέμκιν χρησιμοποίησε τον όρο αυτό για πρώτη φορά στην περίοδο του Μεσοπολέμου, για να περιγράψει τη γενοκτονία σε βάρος άλλων λαών. Αλλά το θαρραλέο πνεύμα του δεν βρήκε ανταπόκριση στην εποχή του. Κι έτσι το κακό επαναλήφθηκε λίγα χρόνια αργότερα, σε πάρα πολύ μεγαλύτερες διαστάσεις…

Γι’ αυτό έχει σημασία να μην ξεχνάμε. Να δείχνουμε μηδενική ανοχή σε τέτοια φαινόμενα.

Γι’ αυτό έχει σημασία να έχουμε πάντα στο μυαλό μας αυτές τις δύο λέξεις:

Ποτέ ξανά! Ποτέ ξανά Ολοκαύτωμα! Ποτέ ξανά Γενοκτονίες!

Σήμερα, λαοί και κυβερνήσεις έχουν χρέος να παίρνουν κάθε μέτρο, να υλοποιούν κάθε πρωτοβουλία, με στόχο την αποκατάσταση της ιστορικής πραγματικότητας στέλνοντας ηχηρά μηνύματα στην κοινωνία, κυρίως όμως στη νέα γενιά.

- Για να είμαστε βέβαιοι ότι αυτό δεν θα ξανασυμβεί…

Πολλοί έχουν την αφελή πεποίθηση ότι τέτοια ειδεχθή εγκλήματα, κατά ολόκληρων λαών, γίνονταν μονάχα στο απώτερο σκοτεινό παρελθόν της Ανθρωπότητας!

Δυστυχώς έχουν άδικο. Το Ολοκαύτωμα αποδεικνύει ότι ο 20ος Αιώνας υπήρξε απόλυτα συμβατός με τέτοιες φρικαλεότητες. Και γι’ αυτό δεν πρέπει να εφησυχάζουμε…

Ευτυχώς, σήμερα οι νεώτερες γενιές δεν έζησαν εκείνη την ανείπωτη φρίκη.

Δυστυχώς, όμως, γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο – ότι δεν τα έζησαν – τείνουν να θεωρούν «αυτονόητες» τις αξίες και τις αρχές του Ανθρωπισμού.

Όμως τίποτε δεν είναι αυτονόητο!

Αυτό ακριβώς μας θυμίζει το Ολοκαύτωμα. Αυτό μας θυμίζουν οι Γενοκτονίες!

Και γι’ αυτό δεν πρέπει να εφησυχάζουμε.

Είναι χρέος μας, λοιπόν, να βοηθήσουμε τους νέους να αντιληφθούν, ότι οι αξίες που διέπουν την κοινωνία που ζουν, δεν είναι δεδομένες. Πρέπει να τις περιφρουρούν καθημερινά.

Πρέπει το «Ποτέ ξανά», να το πιστέψουν οι ίδιοι και να το περάσουν στις επόμενες γενεές.

Κυρίες και Κύριοι,

Η Ελληνική κοινωνία πολέμησε σκληρά το Ναζισμό! Και αναλογικά είχε από τα περισσότερα θύματα σε ολόκληρη την τότε κατεχόμενη Ευρώπη.

Αυτή την απαράμιλλη Αντίσταση, αυτή την ηθική και πολιτική νίκη ολόκληρου του Ελληνικού λαού, την προσβάλλουν βάναυσα και την αμαυρώνουν σήμερα οι ελάχιστες μεμονωμένες φωνές που προσπαθούν να αναβιώσουν το ρατσισμό και τον αντισημιτισμό.

Μπορεί να είναι λίγοι. Μπορεί να είναι λιγότεροι απ’ ότι σε άλλες δυτικές κοινωνίες. Αλλά και λίγοι προσβάλλουν…

Προσβάλλουν τη μνήμη των θυμάτων του Ναζισμού. Όλων των θυμάτων! Χριστιανών και Εβραίων.

Γιατί τα αδέλφια μας που χάθηκαν τότε, οι Έλληνες Εβραίοι ήταν αυτό ακριβώς: αδέλφια μας!

Και μαζί τους χάθηκαν και εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες πολεμώντας τους κατακτητές.

Ο ελληνοεβραίος Συνταγματάρχης Μαρδοχαίος Φριζής, υπήρξε ο πρώτος ανώτατος Έλληνας αξιωματικός που σκοτώθηκε πολεμώντας τα φασιστικά στρατεύματα του Μουσολίνι στην εποποιία της Αλβανίας!

Σκοτώθηκε πολεμώντας όρθιος και φροντίζοντας την κάλυψη των στρατιωτών του, κατά τη διάρκεια αεροπορικής επιδρομής στο μέτωπο.

Λίγες μέρες πριν, το τμήμα του οποίου προΐστατο – το θρυλικό «απόσπασμα Αώου» – είχε εμποδίσει την περικύκλωση της 8ης Ελληνικής Μεραρχίας από Αλπινιστές του εχθρού. Κι αμέσως μετά είχε καταφέρει να παγιδέψει και να συλλάβει του πρώτους αιχμαλώτους του εχθρού, 700 τον αριθμό, από τις ειδικές δυνάμεις των, της φασιστικής μεραρχίας των «Κενταύρων» στη γέφυρα του ποταμού Καλαμά…

Ένας αληθινός, δηλαδή, ήρωας της Ελλάδας! Και σαν ήρωα τον τιμούμε! Ένα εκλεκτό τέκνο του Εβραϊκού Ελληνισμού, που μας κάνει όλους υπερήφανους.

Γι’ αυτό σας λέω: Οι Έλληνες Εβραίοι είναι αδέλφια μας. Αλλά και όλοι οι Εβραίοι που έπεσαν θύματα του Ολοκαυτώματος παντού στην Ευρώπη, είναι αδέλφιά μας! Γιατί ο Ελληνικός λαός έχει θρηνήσει τις δικές του Γενοκτονίες και έχει βαθιά αισθήματα αλληλεγγύης σε όσους λαούς υπέστησαν τέτοια σκληρή μοίρα.

Και όλοι όσοι πολέμησαν τους Ναζί κι όλοι όσοι έπεσαν θύματα της ναζιστικής θηριωδίας, εντός κι εκτός Ελλάδας, άφησαν με το θάνατό τους την ίδια παρακαταθήκη σε όλους μας.

Ποτέ ξανά!